Trzebnica

INFORMACJE OGÓLNE

Gmina Trzebnica – gmina wiejsko-miejska o powierzchni 200,2 km2, położona jest w północno-wschodniej części województwa dolnośląskiego, w powiecie trzebnickim.

Miasto Trzebnica położone jest 24 km od stolicy województwa – Wrocławia, pośród polodowcowych, malowniczych Wzgórz Trzebnickich. Strategiczne położenie miasta w bezpośrednim sąsiedztwie drogi ekspresowej S-5 Wrocław – Poznań z przylegającym do niej 100ha obszarem inwestycyjnym oraz węzłem komunikacyjnym „Trzebnica” stwarza bardzo dobre warunki do rozwoju biznesu. Trzebnica zlokalizowana jest na historycznym skrzyżowaniu szlaków komunikacyjnych wschód – zachód i północ– południe. Oddana z końcem 2017 roku wspomniana droga ekspresowa S-5 umożliwia dotarcie z Trzebnicy do węzła „Wrocław” w 10 minut, skąd rozwidlają się drogi na autostradową i śródmiejską obwodnicę Wrocławia.

Gmina Trzebnica graniczy: od wschodu z Gminą Zawonia; od zachodu z Gminami: Oborniki Śląskie, Prusice; od północy z Gminami Milicz, Żmigród; od południa z Gminami Długołęka, Wisznia Mała. Gmina leży na terenie niejednolitym morfologicznie. Północ Gminy tworzy Kotlina Żmigrodzka, a południe – Wzgórza Trzebnickie.

Wzgórza Trzebnickie stanowią środkową część Wału Trzebnickiego. Tworzą wyraźny łuk otaczający od południa Kotlinę Żmigrodzką dochodząc w Farnej Górze do 257 m n.p.m. Trzebnica znajduje się pośrodku Wzgórz Trzebnickich, które tworzą pas wzniesień morenowych ciągnący się przez około 60 km. Główny Wał Wzgórz Trzebnickich zaznacza się wyraźnie i jest otoczony obszarami nizinnymi – od południa pradoliną Odry i od północy pradoliną Baryczy. Najwyższym ich wzniesieniem jest Ciemna Góra (258,3 m n.p.m). Wzgórza Trzebnickie wraz ze Wzgórzami Twardogórskimi potocznie nazywane są Kocimi Górami. Najwyższym wzniesieniem górującym nad miastem, z którego rozciąga się malownicza panorama na miasto jest Winna Góra (219 m n.p.m), zwana potocznie Kocią Górą lub Kociakiem.

• DEMOGRAFIA

W skład Gminy Trzebnica wchodzi 41 sołectw.

Ogółem gminę zamieszkuje 23 377 osób (stan na 21.09.2018 r.) – miasto Trzebnica – 12 640 osób, a w sołectwach 10 737 osób

Wskaźnik gęstości zaludnienia (liczba ludności na 1 km²) w Gminie Trzebnica wynosi 116

• GOSPODARKA

Gmina w całości wchodzi w skład strefy obszarów rolno‐leśnych z dominującymi funkcjami ochronny walorów środowiska oraz turystyczno-rekreacyjnymi. Rolniczo-sadowniczy charakter gminy jest uzupełniany w ostatnich latach przez liczne inwestycje, wykorzystujące potencjał gminy i jej mieszkańców. Atrakcyjne ukształtowanie terenu gminy oraz liczne walory turystyczne wpływają na rozwój sportu i rekreacji, jak i różnych form turystyki w regionie.

Wśród zarejestrowanych na terenie całego powiatu podmiotów gospodarczych,

najliczniejsza grupę stanowią podmioty prowadzone przez osoby fizyczne, które

stanowią ponad 80% ogółu zarejestrowanych. Najpopularniejsze branże, w których

funkcjonują to:

a) handel hurtowy i detaliczny wraz z usługami typu naprawy

b) działalność produkcyjna

c) budownictwo

d) transport, gospodarka magazynowa i łączność

e) obsługa nieruchomości, wynajem.

Sytuacja taka charakterystyczna jest dla wszystkich gmin powiatu. Jednak zdecydowanie największa ilość łącznie zarejestrowanych podmiotów występuje w Gminie Trzebnica. W powiecie trzebnickim dominują głównie podmioty o profilu usługowym i to szczególnie w tej grupie odnotowano przyrost nowych podmiotów. Dominujacymi sekcjami sa: handel i naprawy, budownictwo, obsługa nieruchomości i firm oraz przetwórstwo przemysłowe. Najmniej natomiast podmiotów zarejestrowanych jest w sekcji rybactwo i górnictwo – co wynika oczywiście ze specyfiki regionu.

• ATRAKCJE

Trzebnicki Rynek

Rynek to miejsce w samym centrum miasta. Dzięki licznym inwestycjom Gminy Trzebnica rynek i ratusz został odnowiony i zajął I miejsce w konkursie Modernizacja Roku 2009. Sprawiło to, że niedoceniane dotąd miejsce stało się nowym, tętniącym sercem miasta. Jest ono często wybierane na spacery, aczkolwiek służy również jako miejsce odpoczynku.

Są tu także organizowane imprezy gminne np. Trzebnickie Święto Sadów, Parada Orkiestr Dętych i Humoru, Dzień Dziecka, Spotkanie z Mikołajem, Wigilia dla mieszkańców gminy, święta państwowe oraz inne uroczystości. Organizowane są tu wystawy plenerowe zdjęć i prac pokonkursowych. W samym ratuszu znajduje się także pałac ślubów. Częstym widokiem są młode pary fotografowane przy drzewku szczęścia. Dodatkową atrakcję stanowi fontanna, pręgierz oraz rzeźba kotów – Kociogórek i Lubuszka.

Międzynarodowe Sanktuarium św. Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy

Święta Jadwiga i Henryk Brodaty zostawili na całym Dolnym Śląsku wiele śladów swojej działalności. Największym, służącym do dzisiejszego dnia jest Bazylika św. Jadwigi w Trzebnicy. Mocą dekretu Kongregacji do Spraw Duchowieństwa otrzymała w 2007 roku status Międzynarodowego Sanktuarium. Nic więc dziwnego, że stanowi najznamienitszą wizytówkę miasta i jest powodem dumy jego mieszkańców. Jej zwiedzanie z pewnością dostarczy wielu pozytywnych i niezapomnianych przeżyć.

Bazylika św. Jadwigi – kościół zbudowany pod wezwaniem św. Bartłomieja i Najświętszej Marii Panny jest najstarszym sanktuarium na Śląsku i jedną z ważniejszych nekropolii Piastów Śląskich oraz miejscem uświęconym kultem św. Jadwigi. Trójnawowa bazylika ma 80 m długości i 23 m szerokości. Nawa główna składa się z czterech przęseł kwadratowych nakrytych sklepieniami krzyżowymi. Z pierwotnej późnoromańskiej budowli (początek XIII w.) zachowały się zręby murów, dwa portale (dawidowy i adoracji NMP) oraz krypta św. Bartłomieja położona pod prezbiterium. Pośrodku prezbiterium znajduje się grobowiec księcia Henryka Brodatego i mistrza krzyżackiego Konrada von Feuchtwangena.

Po obu stronach prezbiterium położone są kaplice: św. Jana i św. Jadwigi. Kaplica św. Jana zachowała swój pierwotny charakter i nastrój. Pośrodku znajduje się symboliczny grób św. Jadwigi (w miejscu gdzie złożono jej relikwie podczas budowy kaplicy św. Jadwigi). Druga kaplica jest pierwszym w Polsce obiektem zbudowanym w stylu czysto gotyckim (kaplica wzniesiona w latach 1268–1269). W kaplicy mieści się imponujący, barokowy sarkofag Świętej, wykonany z marmuru i alabastru. Pod baldachimem, wspartym kolumnami, spoczywa Jej alabastrowy posąg.

Pocysterski klasztor

Pocysterski Klasztor Sióstr Boromeuszek należy do największych budynków klasztornych w Europie Środkowej. Wzniesiony został w latach: 1696–1726 na miejscu pierwotnego, znacznie mniejszego budynku (z początku XIII w.) Budynek jest dwupoziomowy z dwoma narożnymi pawilonami w ścianie frontowej. Wnętrze klasztoru zawiera kilka interesujących rzeźb i obrazów. Godne uwagi są również piękne refektarze. Od 1870 roku pracują tu siostry Kongregacji Miłosierdzia Świętego Karola Boromeusza.

Dziś klasztor służy nadal pielgrzymom, udostępniając odkrycia archeologiczne z czasów św. Jadwigi. Siostry zaś obejmują opieką osoby, niewymagające hospitalizacji w Zakładzie Opiekuńczo Leczniczym mieszczącym się w wyremontowanych i adaptowanych dla tego celu pomieszczeniach dawnego szpitala. Dodatkowo prowadzą Świetlicę Profilaktyczno-Wychowawczą dla dzieci i młodzieży pod nazwą „MACIEJKI” oraz stołówkę dla ubogich, pod oficjalną nazwą: „Ośrodek Wsparcia Społecznego –Szósty Stół św. Jadwigi”.

Najnowszą inicjatywą sióstr boromeuszek jest powołana w Trzebnicy Fundacja dla Ratowania Klasztoru Św. Jadwigi Śląskiej „By służyć”, której podstawowym celem ma być troska o zachowanie materialnego i duchowego dziedzictwa Św. Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy.

Trzebnicki Park Kulturowy Winna Góra (stanowisko człowieka pierwotnego – Homo Erectus)
Zbieracko-myśliwska grupa ludzi pierwotnych Homo Erectusa zawitała w okolice Trzebnicy ok. 500 000 lat temu. Owego fascynującego odkrycia dokonano w 1987 roku, a późniejsze prace prowadzone przez prof. Jana Burdkiewicza pozwoliły na odnalezienie na głębokości 8-14 metrów blisko 2000 szczątków zwierząt, fragmentów kości i prostych narzędzi używanych przez ówczesnych myśliwych. Pozwoliło to wnioskować, iż nasi przodkowie polowali tutaj m.in. Na łosie, konie, nosorożce, bizony, ale łowili także ryby.

Trzebnickie znalezisko jest na tyle wyjątkowe, że znalezione w dawnej kopalni gliny na zachodnim zboczu Winnej Góry ślady obozowiska należą do najstarszych na ziemiach polskich.

Aktualnie gmina przystąpiła do pierwszego etapu rewitalizacji Winnej „Kociej” Góry, której celem jest utworzenie Trzebnickiego Parku Kulturowego Winna Góra. Już niebawem przespacerujemy się małą ścieżką dydaktyczną, która w kolejnych latach uzupełniona zostanie o następne atrakcje.

Na ponad półkilometrowej ścieżce znajdą się tablice dydaktyczne, które pomogą przyswoić wiedzę o tym ważnym dla historii człowieka miejscu. Całość zostanie oświetlona, zamontowane będą także kamery monitoringu.

Kościół pw. św. Ap. Piotra i Pawła

Na miejscu obecnego Kościoła św. Ap. Piotra i Pawła stał pierwszy w dziejach Trzebnicy kościół parafialny. Jego fundatorem był najstarszy udokumentowany właściciel Trzebnicy, możnowładca Piotr Włostowic. Dowody na istnienie w tym miejscu kościoła parafialnego zawiera bulla papieża Hadriana IV z 1155 roku. W 1525 roku świątynia ta jako pierwsza w ówczesnym Księstwie Oleśnickim przejęta została przez ewangelików, którym służyła z przerwami do 1947 roku. W końcowej fazie II wojny światowej protestancka parafia pod wezwaniem św. Piotra w Trzebnicy liczyła 6500 wiernych.

Po opuszczeniu Trzebnicy przez ludność niemiecką w obiekcie tym nie była kontynuowana działalność religijna. Wnętrza świątyni ulegały dewastacji, gdyż używane były jako magazyn (m. in. ogumienia i części zamiennych do samochodów ciężarowych). Dopiero w 1987 roku, dzięki wieloletnim staraniom ks. dziekana Wawrzyńca Bochenka oraz ks. kardynała Henryka Gulbinowicza, ten neogotycki obiekt został przekazany trzebnickiej parafii rzymskokatolickiej i tym samym świątyni tej przywrócony został dawny blask. W święta Bożego Narodzenia 1994 roku odprawiono w nim pierwszą od wielu lat Mszę św. – pasterkę. Konsekracja kościoła miała miejsce 6 grudnia 1998 roku, a sześć miesięcy później erygowana została przy kościele Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Trzebnicy.

Kapliczka św. Jadwigi Śląskiej

Na Kaplicznym Wzgórzu na wysokości 255 m. n.p.m. położona jest mała Kaplica p.w. Świętej Jadwigi. Zbudowana została w XVIII wieku. Okolice wzgórza porastają rozległe sady stanowiące nieodłączny element miasta, natomiast do samej kapliczki prowadzi piękna aleja wiekowych lip umożliwiająca odpoczynek i chwilkę zadumy w tym uroczym miejscu. Jak głosi legenda tutaj odpoczywała św. Jadwiga podczas swoich podróży do Wrocławia.

W środku znajduje się drewniany ołtarzyk z obrazem przedstawiającym Jadwigę podczas modlitwy. Miejsce to zostało uwiecznione w kadrze kamery filmowej. Malownicze otoczenie i sama kapliczka stanowiły scenografię w znanych polskich filmach np. „Popiół i diament” – Andrzeja Wajdy czy znanym serialu „Czterej Pancerni i Pies”.

Kościółek Leśny

Kościół pw. Czternastu Świętych Wspomożycieli, zwany potocznie Kościółkiem Leśnym został zbudowany w stylu neogotyckim w 1886 roku. Opiekował się nim mieszkający w pobliskiej samotni pustelnik; ostatnim pustelnikiem był zmarły w 1946 roku brat Feliks Plitzko.

Dawna pustelnia spłonęła w 1967 roku. Obecnie jej miejsce zajmuje nowa plebania, nazywana potocznie „Pustelnią”. Z budynkami Kościółka Leśnego i „Pustelni” sąsiaduje Grota Matki Boskiej z Lourdes, która została wzniesiona z brył rudy darniowej w 1926 roku.

Przestrzeń pomiędzy Kościółkiem Leśnym, pustelnią i grotą wypełniał do lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku niewielki cmentarz niemiecki.

Park Solidarności

Pomiędzy ulicami: Stawową, Klasztorną, Oleśnicką i Ks. Dz W. Bochenka znajduje się najpiękniejszy rodzinny park, liczący ponad 1 ha, Park Solidarności.

Park został poddany gruntownej rewitalizacji w 2010 roku. Zmodernizowano schody na starym nasypie kolejki wąskotorowej i zamontowano na nich balustrady. Stary drzewostan został odnowiony oraz zagospodarowano nowe rozwiązania drzew i krzewów. Wytyczono nowe ścieżki, zamontowano ławki, kosze na śmieci i tablice informacyjne. W parku każdy znajdzie swoje ulubione miejsce: boiska do gier zespołowych, skatepark, stoły do gry w szachy. W centralnym miejscu została zamontowana fontanna, a tuż obok mieszka jeden z kotów Nastroszek.

W sąsiedztwie parku znajduje się kompleks sportowy „Orlik”, Klasztor Sióstr Boromeuszek, Aquapark oraz stawy trzebnickie.

Gminny Park Wodny TRZEBNICA -ZDRÓJ

Obiekt przepięknie położony przy wypoczynkowo – rekreacyjnych terenach miasta jest najnowocześniejszym obiektem w regionie. Gminny Park Wodny TRZEBNICA-ZDRÓJ składa się z dwóch części. W wewnętrznej można skorzystać z basenów sportowego i rekreacyjnego oraz licznych saun, jacuzzi, zjeżdżalni, wiru wodnego oraz brodzika dla dzieci. Basen zewnętrzny (czynny sezonowo) zaopatrzony jest dodatkowo w zjeżdżalnie zewnętrzne, plac zabaw dla najmłodszych z brodzikiem oraz boisko do siatkówki plażowej.

W ofercie parku wodnego znajduje się min. sekcja pływacka, sekcja hokeja podwodnego – Hydra Trzebnica, nauka pływania dla dzieci oraz dorosłych, aqua areobik, rehabilitacja w wodzie, półkolonie i wiele innych.

Na terenie basenu wewnętrznego organizowane są zawody pływackie dla szkół oraz zawody amatorskie. W Trzebnicy odbywają się również turnieje hokeja podwodnego o randze ogólnopolskiej.

Basen przystosowany jest dla osób niepełnosprawnych. Przy obiekcie znajduje się duży parking mieszczący ok. 100 miejsc.

Figury trzebnickich kotów

W naszym mieście, w Trzebnicy znajduje się Winna Góra, potocznie zwana przez mieszkańców Kocią Górą lub Kociakiem. Badania turystyczne naszego miasta potwierdziły również, że jednym z symboli kojarzącym się z Trzebnicą jest właśnie kot. W mieście, w kilku miejscach pojawiły się rzeźby kotów i wspólnie połączone dały początek nowej atrakcji – kociej ścieżce po mieście.

Aleja zakochanych – dawny nasyp kolejki wąskotorowej

Jest to ciąg pieszo-jezdny prowadzący od ul. 1-go Maja do ul. Oleśnickiej, po dawnym nasypie kolei wąskotorowej. Po renowacji nasypu mieszkańcy zyskali kolejne miejsce do spacerów, rekreacji oraz w komfortowych warunkach dostaną się do Parku Solidarności , Orlika czy kompleksu Szkoły Muzycznej i Szkoły Podstawowej nr 2 a w niedalekiej przyszłości, także do powstającego żłobka wraz z przedszkolem oraz wielofunkcyjnego obiektu sportowego . Projekt przebudowy został pomyślany w taki sposób, by ułatwić poruszanie się osobom starszym i matkom z wózkami, a także rowerzystom. Część jezdna została wyłożona kostką brukową, natomiast ścieżkę pieszo-rowerową pokryto specjalną nawierzchnią poliuretanową. Dodatkowo zamontowano nowe oświetlenie, ławki oraz przebudowano schody. Z myślą o osobach niepełnosprawnych i rodzinach z wózkami wykonano także łagodny podjazd. Ciąg pieszo-jezdny nie tylko został zrewitalizowany, ale także zyskał nową nazwę – Aleja Zakochanych. Dodatkową atrakcją stał się mostek, do którego zakochane pary mogą przypinać tzw. kłódki miłości będące symbolem wiecznego uczucia.

Las Bukowy

Las Bukowy to rozległy obszar położony w południowo-zachodniej części miasta, na terenach przedwojennego kompleksu uzdrowiskowego, który wraz z alejkami, źródłami, malowniczym punktem widokowym oraz drewnianą wieżą widokową stanowił już w XIX w. zaciszne i urokliwe miejsce spacerowo-wypoczynkowe Trzebnicy.

Do dziś dnia można pospacerować w lesie dawnymi, obecnie odnowionymi ścieżkami, które prowadzą nas malowniczymi wzniesieniami, rozkoszować się ciszą i spokojem w cieniu wiekowych buków. W lesie znajduje się Kościółek Leśny z drogą krzyżową oraz Grotą Matki Boskiej z Lourdes, wybudowaną z rudy darniowej.

Stawy Trzebnickie

Trzebnica to miejscowość z przedwojennymi uzdrowiskowymi tradycjami, charakteryzująca się potwierdzonymi leczniczymi właściwościami klimatu, wysokimi walorami przyrodniczymi, ale przede wszystkim naturalnymi zasobami wód mineralnych. Obecnie gmina stara się o przywrócenie statusu uzdrowiska. Zatem ma ogromną szansę, aby Trzebnica Zdrój stała się ciekawą alternatywą dla uzdrowisk zlokalizowanych obecnie jedynie w południowej części województwa.

Zrewitalizowane stawy trzebnickie odzyskując swój dawny, wypoczynkowy charakter stały się jednym z najczęściej wybieranych miejsc spacerowo-wypoczynkowych przez mieszkańców miasta jak i turystów. Prace modernizacyjne terenów spacerowych przy trzebnickich stawach uczyniły je głównym celem spacerów trzebniczan oraz przyjezdnych gości. Położono nową nawierzchnię, wyznaczono parkingi, stawy otoczono chodnikami wraz z oświetleniem, umieszczono także przy nich ławki, a między stawami powstał amfiteatr oraz tężnie solankowe wytwarzające mikroklimat porównywalny do tego nadmorskiego .

Otwarty w 2011 roku Trzebnicki Park Wodny ZDRÓJ położony na tym terenie dopełnia bogatą ofertę wypoczynkową miasta. Obiekt przepięknie położony przy rekreacyjnych terenach jest jednym z najnowocześniejszych obiektów w regionie. Oprócz kompleksu basenowego posiada w swojej ofercie siłownię, crossbox, fitness oraz kręgielnię. W bliskim sąsiedztwie znajduje się również kolejna ponadczasowa inwestycja jaką jest Gminna Szkoła Muzyczna I st. im. Prof. Edmunda Kajdasza, która swoją siedzibę ma w dawnym hotelu zdrojowym, który został całkowicie zmodernizowany i kompleksowo wyremontowany oraz dostosowany na potrzeby szkoły muzycznej.

Uruchomienie nowoczesnego szynobusa i połączenie Trzebnicy ze stolicą Dolnego Śląska – Wrocławiem stworzyło nową możliwość odwiedzenia miasta przez każdego, kto chciałby odpocząć od wielkomiejskiego zgiełku w Trzebnicy. Zapraszamy wszystkich – tu warto inwestować i odpoczywać!